نسخه چاپی
ارسال به دوستان
احتمال حمله اسرائیل در آینده نزدیک وجود دارد | با مکانیزم ماشه دست کشور‌ها برای جلوگیری از تامین سوخت کشتی‌ها و هواپیما‌های ایرانی باز می‌شود
رحمان قهرمان‌پور، تحلیلگر روابط بین‌الملل می گوید: محاسبات تل‌آویو بر اساس «پنجره فرصت محدود» انجام می‌شود و اگر شرایط به ضرر ایران تغییر کند، بعید است اسرائیل از شلیک دوباره چشم‌پوشی کند. او تأکید کرد که در این میان چراغ سبز آمریکا تعیین‌کننده‌ترین عامل برای تصمیم اسرائیل است
جنگ ایران و اسرائیل تمام نشده؛ مقامات ارشد ایران در نشست‌های غیررسانه‌ای بارها تاکید کرده‌اند که حتی آتش بس اعلامی آمریکا هم از سوی ایران تایید نشده و عملا در وضعیت «توقف موقت جنگ» قرار داریم. بنابراین احتمال ازسرگیری جنگ وجود دارد و همزمان سایه تهدید مکانیزم ماشه و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل هم بر سر فضای سیاسی و اقتصادی ایران سنگینی می‌کند.
چراغ سبز آمریکا عامل تعیین‌کننده در محاسبات تل‌آویو است
رحمان قهرمان‌پور، تحلیلگر روابط بین‌الملل درباره احتمال وقوع جنگ مجدد میان ایران و اسرائیل می‌گوید: «در شرایط کنونی احتمال جنگ مجدد میان ایران و اسرائیل در آینده نزدیک وجود دارد، اما زمان وقوع آن به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ مهم‌ترین عامل، ارزیابی ایران و اسرائیل از شرایط است. تا زمانیکه ایران آمادگی خود را حفظ کرده و اسرائیل هم آمادگی ایران را جدی بگیرد، احتمال حمله کمتر خواهد بود. اما اگر شرایط به ضرر ایران تغییر کند، ممکن است اسرائیل بخواهد از این فرصت استفاده کند.»
به محاسبات نظام تصمیم‌گیری در اسرائیل اشاره کرده و می‌گوید: آنها در ۲۳ خرداد براساس «پنجره فرصت محدود» عمل کردند. به این معنا که اگر اقدام نکنند دیگر این فرصت برایشان پیش نخواهد آمد. باید دید آیا الان همچنان اینگونه فکر می‌کنند یا نه.»
به گفته قهرمان‌پور، باید دید آیا اسرائیل فکر می کند ممکن است فرصت ضربه زدن مجدد به ایران را از دست بدهد یا اینکه برآورد آن این است که هنوز زمان هست؛ همین ممکن است باعث شود تا یکی دو ماه آینده صبر کنند.
او در ادامه خاطرنشان می‌کند: «طبیعتاً در این محاسبات چراغ سبز آمریکا هم برای اسرائیل تعیین‌کننده است. هر چند برخی معتقدند که اسرائیل وقتی در ۲۳ خرداد ریسک کرد و توانست جنگ را آغاز کند، برای بار دوم هم می‌تواند بدون اتکا به آمریکا این کار را انجام دهد، اما به هر حال یک عامل بسیار مهم در محاسبات اسرائیل مسأله همراهی آمریکا در جنگ احتمالی پیش‌رو است.»
قطعنامه ۱۹۲۹ دست کشور‌ها را برای برخورد سلیقه‌ای با ایران باز گذاشته است
قهرمان‌پور درباره تاثیر بازگشت تحریم‌های سازمان ملل و اعمال مکانیزم ماشه بر کشور می‌گوید: «تحریم‌هایی که شورای امنیت اعمال می‌کند، تحریم‌های جهان‌شمولی است و همه اعضای سازمان ملل موظف به اجرای این تحریم‌ها هستند؛ از طرف دیگر همه کشور‌های عضو باید به کمیته تحریم گزارش دهند و هر چند ماه یکبار و بگویند که در راستای اجرای این تحریم‌ها چه کرده‌اند.»
به گفته قهرمان‌پور اگر این کشور‌ها گزارش ندهند معمولاً برای آنها در سازمان‌های بین‌المللی نمره منفی حساب می‌شود و لذا ممکن است که نتوانند از امتیازات و وام‌های سازمان‌های بین‌المللی برخوردار شوند؛ لذا اینجا دیگر بحث تحریم‌های آمریکا مطرح نیست که کشور‌ها با توسل به دلایل حقوقی بگویند ما موظف به اجرای آن نیستیم. اگر تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل اعمال شود، همه دولت‌های عضو موظف به اجرای آن هستند.
او به موضوع قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت علیه ایران نیز اشاره کرده است. بر اساس این قطعنامه، ایران نباید از هیچ فعالیت تجاری مرتبط با غنی‌سازی اورانیوم و دیگر مواد هسته‌ای یا فناوری دیگر کشور‌ها بهره‌مند شود و تمامی کشور‌ها باید از انتقال هرگونه تانک، خودرو‌های زرهی، هواپیما‌های جنگی، هلیکوپتر‌های تهاجمی، توپخانه کالیبر بالا، کشتی‌های نظامی، موشک و سیستم‌ها و قطعات مرتبط با آنها به ایران خودداری کنند. اگر ایران تمام فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی و بازفرآوری خود را متوقف کند، این قطعنامه به حالت تعلیق در خواهد آمد
قهرمان‌پور می‌گوید: این قطعنامه طوری نوشته شده که امکان تفسیر متعدد وجود دارد و دست دولت‌ها را برای اعمال برخورد‌های سلیقه‌ای تا حدی باز می‌گذارد. مثلاً می‌تواند به موضوع سوخت کشتی‌ها و هواپیمای ایرانی هم تسری پیدا کند و کشور‌هایی که با ایران رابطه خوبی ندارند با توسل به بهانه‌های مختلف از این کار خودداری کنند. یا درباره بازرسی کشتی‌ها همین قاعده حاکم است و کشور‌ها می‌توانند بدون اطلاعات موثق و تاییدشده دست به بازرسی کشتی‌های ایرانی بزنند، که طبیعتاً می‌تواند از نظر مالی هزینه‌های زیادی را برای صادرکنندگان و شرکت‌های صادرکننده تحمیل کند.
روسیه و چین مخالف مکانیسم ماشه‌اند، اما معلوم نیست مخالفتشان عملی خواهد بود یا صرفاً لفظی
تحلیلگر روابط بین الملل درباره موضع روسیه و چین و نقش آنها در جلوگیری از اعمال مکانیزم ماشه می‌گوید: «بر مبنای اظهارات مقامات روسی و چینی به نظر می‌رسد که این دو کشور مخالف اعمال مکانیزم ماشه هستند. اما نمی‌دانیم که چینی‌ها می‌خواهند تا چه حد جلو بروند و مخالفتشان قاطعانه هست یا صرفاً لفظی است.»
او می‌گوید: دو عضو غیر دائم شورای امنیت یعنی الجزایر و پاکستان هم روابط خوب دیرینه‌ای با ایران دارند و ممکن است در صورتیکه در مورد مکانیزم ماشه کار به رأی‌گیری برسد_که البته فعلاً بعید است_ مخالفت کنند. ضمن اینکه درست است که در مکانیزم ماشه حق وتو بی معنی است، اما در عین حال رئیس دوره‌ای شورای امنیت که در ماه سپتامبر کره جنوبی است، باید ادامه تعلیق قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ایران را بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ به رأی بگذارد؛ قاعدتاً در آنجا ۴ کشوری که نزدیک به ایران هستند (روسیه، چین، پاکستان و الجزایر)، باید رأی مثبت بدهند. باید دید که آیا این اتفاق می‌افتد یا نه.»
قهرمان‌پور همچنین در توضیح نقش اسرائیل در اعمال مکانیزم ماشه تصریح می‌کند: «نقش اسرائیل در اعمال مکانیسم ماشه بیشتر از طریق لابی‌های اسرائیل در آمریکا اعمال می‌شود. اسرائیل یک قدرت منطقه‌ای است و به خاطر اقداماتی که در غزه انجام داده، اعتبارش در سازمان‌های بین‌المللی از جمله مجمع عمومی شورای امنیت تا حدی تضعیف شده بنابراین این اثرگذاری آمریکا از طریق لابی‌های اسرائیل است که می‌تواند شرایط را طبق منافع اسرائیل تغییر دهد. ضمناً آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه‌هایی را به ضرر اسرائیل باشد وتو می‌کند و می‌توان آمریکا را طرفدار منافع اسرائیل در شورای امنیت دانست.»
